مثل استخوان ها برای عکس برداری از دندان ها ازدستگاه رادیوگرافی استفاده می شود. دستگاه رادیوگرافی تک دندان با دستگاه رادیولوژی فرق های بسیاری دارد.

مهم ترین تفاوت اینست که دندان ها نسبت به بقیه ی استخوان های بدن از حجم کم تری برخوردار هستند. به همین دلیل دستگاه رادیوگرافی تک دندان نسبت به دستگاه رادیولوژی از قدرت کمتری برخوردار است. از طرفی اندازه دستگاه رادیولوژی نسبت به دستگاه رادیوگرافی کوچکتر است.

رادیولوژی دندان 724

با استفاده از دستگاه رادیوگرافی تک دندان از داخل دهان و دندان ها عکس برداری میشود. بیس دستگاه رادیوگرافی تک دندان را تیوب خود یکسو کننده تشکیل می دهد.

تیوب به صورتی نصب می شود که قابلیت مانور را داشته باشد. سایز نقطه کانونی تیوب کوچک است. همچنین باید بدانید که دستگاه به صورت ساعتی یا الکترونیکی فعالیت می کند.

رادیوگرافی تک دندان (سیستمهای دیجیتال، یونیتها)

رادیوگرافی تک دندان برای آناتومی یک دندان منفرد، عکسبرداری ازدندان و ایراد دندان در بزرگسال استفاده میشود. در کودکان نیز جهت ارتودنسی مورد استفاده قرار می گردد.

در حالت کلی سه مورد عکسبرداری انجام میشود: سفالومتریک، رادیوگرافی داخل دهانی و پانورامیک.

رادیوگرافی داخل دهان به منظور عکسبرداری پری اپیکال و نیز اکلوزال بایت وینگر، فیلم داخل دهان بیمار قرار میدهند. عکسهای رادیوگرافی بایت وینگر، تاج و یک سوم فوقانی ریشه دندانهای پایین و بالا را به نمایش می گزارند.

در رادیوگرافی پری اپیکال، همه ی ساختمان دندان مانند ریشه برروی یک ویدئو ثبت میشود. آرواره های ماندیبولار و ماگزیلاری نیز برروی ویدئوهای جدا از هم تصویر می شوند. عکسهای رادیوگرافی الکوزال، از سطح دندانهای آلیمای بزرگ و کوچک تصویر نمایش می دهد.

در رادیوگرافی پانورامیک، عکس های ناحیت ماگزیلوفاسیال به وسیله یک پرتوگردان و یک کاست فیلم خارجی بدست می آیند. بعد از آن قوس دندانی در یک عکس تنها، به حالت یک تصویر بیضوی نشان داده میشود.

کاربرد های رادیوگرافی تک دندان

یونیتهای پانورامیک، علاوه بر تهیه عکس رادیوگرافی لوکالیزه کارهای زیر را نیز انجام می دهند. جهت عکسبرداری از مفصل سینوسهای آگزیلاری کاربرد دارد. بعلاوه با عکس برداری از استخوان بندی صورت به پیدا کردن بیماری Tmj[i] مترومای صورت کمک میکند. در برخی موارد این عکس به پاتولوژی سینوسی نیز کمک می کند.

رادیوگرافی سفالومتریک یا ساختمان جمجمه، برای تصویربرداری از جمجمه یا قسمتی از آن استفاده میشود. اطلاعات سفالومتریک برای ارزیابی تعیین پلانهای درمانی ارتودنتیک یا پروتزها و رشد استفاده میشود.

برخی از یونیتها قابلیت پرتونگاری Panoramic و عکسبرداری سفالومتری را دارند. این پرتوها میتوانند برای آماده سازی تصاویر چند لایه عرضی از آرواره های Mandibular و maxillary تصویربرداری متقاطع انجام دهند.

این راه درگذشته یک کاربرد مقطع ‌نگاری یا توموگرافی خطی توانا داشته است. کالاها زیرعنوان سیستمهای مجهز به تخت رادیوگرافی توموگرافی کامپیوتری، اسکنرها، برنامه ریزی پیوند هستند. و نیز ارزیابی بیماران بعد و قبل از عمل جراحی مفید بوده است.

جرمگیر دندان

دستگاه های دیجیتال رادیوگرافی دستگاه های دیجیتال عکسبرداری دندان نیز میباشند. این دستگاه ها برای آماده کردن عکسهای کامپیوتری برای رادیوگرافی داخل دهانی استفاده میشوند. همچنین برای فیلمهای اشعه x دندان پزشکی معمولی نیز کاربرد دارند.

عکسبرداری دیجیتالی مستقیم و ویرایش تصویر امکان دیده شدن عکس های مختلف را ممکن میسازد. کم شدن دفعات اکسپوز و حذف زمان لازم جهت ثبت شدن وظاهرشدن ثبت شدن فیلم را نیز آماده میکند.

عکسبرداری دیجیتال می تواند برای مواردی که در ادامه گفته میشود مورد استفاده قرار میگیرد. برای اعمال اندودنتیک ارزیابی و برنامه ریزی ایمپلانت و کارهای دیگر روی دندان که به عکس نیاز دارند استفاده شود.

شکل 1 رادیوگرافی تک دندان

عکس تک دندان

نام این تصاویر را دندان پزشکان پری اپیکال نام میبرند. به طور متوسط این عکس از یک و یا دو تا سه دندان میباشد. با استفاده از این عکس ها می‌توان پوسیدگی‌های روی دندان‌ها را مشخص کرد.

بدان وسیله با استفاده از این تصاویرریشه دندان درمان میگردد. در زمان درمان شدن ریشه دندان حداقل ۴ عدد از این نوع عکس از دندان بیمار گرفته میشود. عکس اول وضعیت ریشه دندان رانمایش میدهد. عکس دوم که درازای فایل و یا سوزن را در کانال دندان شما مشاهده میشود. دندان‌پزشک با مشاهده این عکس میتواند طول ریشه دندان را مشاهده کند. عکس سوم که نشان‌دهنده این است که مواد پر کننده ریشه تمام طول ریشه را پر کرده یا نکرده اند.

درنهایت عکس آخر کیفیت درمان ریشه دندان رامشخص میکند. دستگاهی که این رادیوگرافی با آن گرفته میشود و در هرمطب دندان پزشکی موجود میباشد. همچنین در انواع پیشرفته آن دوز اشعه‌ای که به شما می‌رسد کمتر میباشد.

معمولاً در انواع قدیمی‌تر پرستار و پزشک هنگام پیچاندن اشعه پشت یک دیوار سربی مخفی میشوند. دلیل این کار هم اینست که در طول روز لازم است از تعدادی بیمار تصویربرداری کنند.

در صورتی که بیمار تنها در طی درمان چند تصویر میگیرد و دوز زیادی از اشعه رادریافت نمی کند. برای بررسی کامل دندان ها باید ۱۴ تصویر گرفته شود.

عکس مخصوص کودکان

عکس برای کودکان مانند انواع قبلی میباشد. با این تفاوت که فیلم آن سایز کوچکتری دارد. زیرا که باید دردهان کودک جا شود. مقدار اشعه موردنیاز برای تصویر برداری از دندان‌های کودکان هم کمتر از بزرگسالان میباشد. این مقدار را دستگاه تولید اشعه X تنظیم میکند.

شکل 2 رادیوگرافی تک دندان

عکس بایت وینگ

معمولاً بیماران با این عکس میانه خوبی ندارند. این عکس بسیار مناسب برای نشان دادن پوسیدگی‌های بین دندانی میباشد.

معمولاً برای مشاهده پوسیدگی وسط دندان‌های عقبی چهار عکس از بیمار‌ کافی میباشد. نام این عکس به معنای (بال پروانه) میباشد. چون بیمار دندان‌های فک پایین و بالا را در این عکس تا حدودی به شکل بال پروانه مشاهده مینماید.

در چکاپ‌های سالیانه خود از دندان‌پزشکتان بخواهید این عکس بایت وینگ را از دندان‌های شما بگیرد.

عکس سفالومتری

تهیه کردن این عکس ها باید در مرکزهای مجهز به دستگاه های رادیوگرافی انجام شود. به طور معمول اگر بیمار نیاز به ارتودنسی داشته باشد، لازم است این عکس را از دندا‌‌نهایش گرفته شود.

عکس های سفالومتری برای مشاهده رشد صورت و فک و جمجمه بسیار خوب میباشد. این در حالی است که مسیر رشد صورت و فک، الگوی صورت را نیز میتوان مشاهده کرد.

[i] بیماری اختلالات مفصل گیجگاهی فک

رادیوگرافی تک دندان

رادیوگرافی تک دندان (توضیحات کلی)