سنسور RVG

سنسور Radiovisiography یا آر وی جی (RVG) در تجهیزات دندانپزشکی دیجیتال، به عنوان اولین دستگاه به وسیله شرکت Trophy در سال 1987 در فرانسه معرفی شد. یکی از روش ها برای نمایش تصاویر رادیوگرافی، رادیوگرافی دیجیتال می‌باشد که از یک حسگر جامد دارای تکنولوژی الکترونیکی ساخته شده است. با استفاده از سنسور ، تصاویر ظاهر شده از طریق رایانه قابل ذخیره شدن و مشاهده می باشند.

تصویر دیجیتال طیفی از نواحی تاریک و روشن بوده که بر روی فیلم هم قابل مشاهده است. اما کلیت تصویر دیجیتال به طور کامل با فیلم متفاوت است. تصویر دیجیتال شامل سلول‌ها در ماتریسی از ردیف‌ها و ستون‌ها میباشد. هر سلول به سه عدد تقسیم‌بندی می‌شود: محور X، محور Y و مقدار خاکستری (Grey Value). مقدار خاکستری عددی است که با شدت اشعه ایکس در همان موقعیت زمان قرار گرفتن در معرض سنسور سازگاری دارد.

تصاویر دیجیتال گستره‌ای از قسمت های روشن و تاریک است که قابل مشاهده در فیلم نیز می‌باشد. اما کاربرد تصاویر دیجیتال به طور جامع با فیلم تفاوت دارد. تصاویر دیجیتال قسمت هایی از سلول ها در ماتریسی از ردیف‌ها و ستون‌ها است. هر سلول به سه عدد بخش بندی می شود: : محور X، محور Y و مقدار خاکستری (Grey Value). مقدار خاکستری عددی است که با شدت اشعه ایکس در همان موقعیت هنگام قرار گرفتن در معرض سنسور سازگاری دارد.

دو نوع تکنولوژی پیشرفته در سیستم‌های تصویربرداری دیجیتال دندانپزشکی وجود دارند:

۱- تصویربرداری دیجیتال مستقیم
۲- تصویربرداری دیجیتال نیمه مستقیم

سنسور RVG (آر وی جی)

سنسور ‌آر وی جی ( RVG ) در تصویربرداری دیجیتال مستقیم از سه عنصر اصلی تشکیل شده و در انواع با کیفیت بالا به ۵ عنصر ارتقاء می‌یابد:

• لایه سنتیلاتور
• سنسور CMOS یا CCD
• برد الکترونیک
• لایه‌ ضربه‌گیر (Anti-shock)
• لایه‌ فیبر نوری (Fibre-optic)

لایه‌ی سنتیلاتور

اشعه‌ی ایکس ثابت کرده که  دستگاه رادیوگرافی تک دندان با لایه‌ی سنتیلاتور به فتون‌های نور تبدیل شده وزمان عکاسی با   تراشه‌‌ی ساخته شده  تولید می شود. توصیه میشود نوع آلیاژ به کار رفته در لایه‌ی سنتیلاتور کمپانی های  مختلف به طور عادی دو نوع می باشد: ۱- آلیاژ گادلینیوم اکسی سولفاید (GADOX) و ۲- آلیاژ سدیم یوداید (CSI)

آلیاژ GADOX ساختار پودرمانندی است که بر روی صفحه‌ای اسپری می‌شود. این پودر در اثر زمان در اثر ضربات کوچک و تعداد اکسپوز بالا جراحت دیده و از کیفیت تصویر آن کاسته می‌شود. در صورتی که استفاده از آلیاژ CSI در این لایه به طور متوسط  ٪۱۰ دوز اشعه مورد نیاز برای تصویربرداری را کاسته و بر کیفیت تصویر افزایش می یابد. کارایی آلیاژ مناسب در لایه سنتیلاتور، بخاطر اختلاف قیمت سنسورهای مختلف می‌باشد.

سنسور CCD و  CMOS

در تصویربرداری دیجیتال مستقیم لزوما از تراشه جامد به کار گرفته می شود. تراشه‌های جامد بر پایه دستگاه جفت کننده‌ی بار (Charge Coupled Device (CCD و نیمه رسانای اکسید فلزی مکمل (Complementary Metal Oxide Semiconductor (CMOS و تراشه‌های مبتنی بر (CMOS-active pixel sensor (CMOS-APS هستند. کار این تراشه‌ها تبدیل فتون‌های نور ایجاد شده توسط لایه‌ی سنتیلاتور به سیگنال الکتریکی است.

در تصاویر دیجیتال نیمه مستقیم از سیستم فسفرپلیت برای به تصویر کشیدن مورد استفاده قرار می گیرد.

CCD

CCD سنسور تصویری است که از آرایش اجزای فتوالکتریک و یا سنسورهای پیکسلی ایجاد می‌شود. این سنسور ظرفیت‌ حسگرهای تصویر مانند دوربین‌ها را افزایش داده و به شخص اجازه می‌دهد دید واقعی‌اش را به تصویر دیجیتال تبدیل نماید.

CCD اولین بار در سال ۱۹۸۷ به دندانپزشکان معرفی شد که اساسا برای تصویربرداری داخل دهانی بود.

CCD سنسور تصویری است که از آرایش اجزای فتوالکتریک و یا سنسورهای پیکسلی تشکیل می‌شود. این سنسور ظرفیت‌ حسگرهای تصویر مانند دوربین‌ها را اضافه کرده و به فرد اجازه می‌دهد دید واقعی‌اش را به تصویر دیجیتال تبدیل نماید.

CCD نخستین بار  به دندانپزشکان در سال 1987 معرفی شد  که  به طور اساسی برای تصویربرداری داخل دهانی بود.

این تراشه شامل دو بخش می‌شود:

• فیلتر رنگی
• آرایش پیکسل‌ها

CCD دربرگیرنده یک سنسور است که داخل دهان بیمار قرار می‌گیرد. کابل از سنسور به واسطه رابطی که به کامپیوتر متصل است فرستاده می‌شود. به علاوه این سنسور شامل آرایش پیکسلی بر روی تراشه سیلیکونی است. بعد از تابش پرتو، انرژی ایکس ری به تعداد متناسبی از الکترون‌ها تبدیل شده و در منبع الکترونی ذخیره می‌شود. سپس الکترون‌ها به حالت منظمی به یک تقویت کننده که وظیفه‌ی خواندن آن‌ را بر عهده دارد (اتصال شارژ) فرستاده می‌شوند. این سیگنال از حالت آنالوگ به دیجیتال تبدیل شده و تصویر ایکس ری تقریبا همان لحظه بر روی مانیتور کامپیوتر ظاهر می‌شود. لازم به ذکر است که خروجی CCD یک جریان الکتریکی پیوسته یا آنالوگ است. بنابراین، برای تبدیل آن به زبان دیجیتال نیاز به یک مبدل آنالوگ به دیجیتال می‌باشد.

CMOS

سنسور CMOS به نام ‌APS نیز معروفیت دارد. نوعی سنسور تصویری است که در اکثر دستگاه‌های تصویربرداری استفاده می‌شود. برخلاف رقیب تکنولوژیک خود، CCD؛ این سنسور بیشتر اجزای مورد نیاز را در داخل خود جای می دهد. مضاف بر آن، خروجی سنسور CMOS یک سیگنال الکتریکی دیجیتال است و نیاز به پردازش کمی دارد. سنسور CMOS در نتیجه‌ی نبود حضور مبدل آنالوگ به دیجیتال؛ اندازه کوچکتری دارد، کیفیت بالاتری دارد و در کل مصرف انرژی پایینی خواهد داشت.

این سنسور شامل ۴ بخش می‌باشد:

• فیلتر‌های رنگ
• چیدمان پیکسل‌ها
• کنترل دیجیتالی
• تبدیل کننده‌ی آنالوگ به دیجیتال (ADC)

نور از طریق لنز وارد شده و به وسیله‌ی فیلتر رنگ قبل از رسیدن به پیکسل‌ها پردازش می‌شود. زمانی که نور فیلتر شده به پیکسل ها رسید، هر پیکسل نور را به یک جریان ولتاژ قوی تبدیل می‌نماید. سپس پیکسل‌ها سیگنال را از کنترل دیجیتالی دریافت کرده و میزان نور فیلتر شده‌ی دارای طول موج را به دام می‌اندازند..

لایه‌ی فایبراپتیک و آنتی شک

کار اصلی لایه‌ی فایبراپتیک حذف هر میزان اشعه‌ی ایکسی است که به دست سنتیلاتور به نور تبدیل نشده است. چون که  اشعه‌ی ایکس عبور کرده از لایه‌ی سنتیلاتور باعث جراحت به برد الکترونیک می‌شود. لایه‌ی آنتی شک همچنین سنسور RVG را در برابر ضربه‌های اتفاقی ایمن می نماید.

المان‌های سنجش کیفیت تصویر در سنسور RVG ( ار وی جی )

• Dot per inch or dpi
• Lp/mm
• Bit Rate و Grey Level

DPI

dpi کمّی‌ترین معیار اندازه‌گیری کیفیت است که بدون نیاز به علم پردازش تصویر در اختیار همه قرار دارد. این معیار، تعداد نقاط تصویر در اینچ مربع را مشخص می‌نماید. RVGها در دو کیفیت ۱۲۰۰ dpi برای سنسورهای با کیفیت بالا و ۶۰۰ dpi برای سنسورهای با کیفیت کمتر ساخته می‌شوند. برای مشاهده‌ی مقدار dpi تصویر، فرمت jpeg یا tiff عکس را از نرم‌افزار نصب شده‌ی کمپانی بر روی کامپیوتر اکسپورت نموده، بر روی عکس کلیک راست، انتخاب آپشن properties و سپس در قسمت details به میزان dpi هر عکس پی ببرید.

LP/MM

لاین پر، واحد توصیف کیفی سنسور RVG و به معنی تعداد جفت خط سفید و سیاه  در هر میلی‌متر تصویر میباشد. هر اندازه لاین‌پر یا جفت خط سفید و سیاه  بالاتر باشد، جداسازی تصویر نیز بیشتر شده و به کیفیت بهتر افزایش میابد. میبایست توجه داشت مقادیر و معیارهای دیجیتال الزاما معنی و مقدار فیزیکی ندارند و کیفیت تصاویر دیجیتال بر روی صفحه‌ی نمایش یا پرینت قابل اندازه‌گیری میباشد. لاین‌پر هر سنسور آر وی جی ( RVG ) به دو صورت عملی و تئوری قابل اندازه گیری است.

BIT RATE و GREY LEVEL

کارآمدترین روش ارزیابی کیفیت سنسورهای RVG ، معیار bit rate با dpi میباشد. در شکل‌گیری تصویر دیجیتال (در مورد ‌‌RVG سیاه و سفید)، بابت هر پیکسل از عکس، شدتی از روشنایی از سفید کامل تا سیاه کامل به هر پیکسل نسبت داده می‌شود. این میزان مشخص میکند که در هر پیکسل، چند بیت اطلاعات در مورد کثرت رنگ قابل پس انداز می باشد. بنابراین، به جای دو رنگ سفید و سیاه مطلق، چهار رنگ متفاوت در یک bit قابل دیدن است.

سنسورهای CMOS به دو صورت بیسیم (Wireless) یا بلوتوث‌دار و کابل USB قابل استفاده هستند. سنسورهای بیسیم نازک‌تر از نوع اتصال مستقیم USB هستند هر چند که ۱.۵برابر آن ارزش دارند.

از این مقاله آموختیم که:

با توجه به فاکتورهایی که در این تحقیق مورد ارزیابی است. می‌توان در خرید سنسور RVG ( آر وی جی ) بسیار هوشمندانه عمل کرد:

۱- لایه‌ی سنتیلاتور از جنس آلیاژ CSI برای کمتر شدن میزان اشعه ایکس تابیده شده.
۲- وجود تراشه‌ی CMOS برای داشتن پردازش کمتر، مصرف انرژی پایین‌تر و کیفیت تصویر بالاتر.
۳- وجود لایه‌ی فایبراپتیک برای مهار اشعه‌ی ایکس رد شده از سنتیلاتور و حفظ برد الکترونیک از آسیب.
۴- حضور لایه‌ی آنتی شک برای محافظت سنسور از ضربه‌های اتفاقی.
۵- سنجش کیفیت تصویر از لحاظ dpi
۶- چک نمودن میزان لاین‌پر سنسور در اطلاعات کاتالوگ.
۷- انتخاب نحوه‌ی اتصال به کامپیوتر (wireless or direct USB).
۸- رایگان بودن (Free License) و سهولت کاربری نرم‌افزار.
۹- گارانتی و خدمات پس از فروش با توجه به قوانین به روز اداره کل تجهیزات دندانپزشکی دست دوم و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور.

دندان724 با چشم انداز فروش  تجهیزات دندانپزشکی دست دوم در اصفهان از جمله انواع دستگاه های سنسورRvg ،آمالگاماتور،  لایت کیور،  تجهیزات استریل و  …. تصمیم گرفته تا شرکت ها و پزشکان اصفهان عزیز براحتی بتوانند محصولات مورد نظر خودشان را از وبسایت ما خریداری کنند.